Çanakkale Savaşları'nın yaşandığı Tarihi Gelibolu Yarımadası'nda, Çanakkale ruhunu ziyaretçilere aktaran Alan Kılavuzları için bir dönem sona erdi. 6546 sayılı Alan Kılavuzluğu Kanunu'nun Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmesiyle birlikte, 1 Ağustos itibariyle 206 alan kılavuzunun görevleri son buldu.
Konuya ilişkin açıklama yapan Kent Şurası Dernek Başkanı araştırmacı-yazar Bünyamin Nami Tonka, "Bizler 2004 yılından bu yana yirmi yıldır Gelibolu Yarımadası Tarihi Alan Başkanlığına bağlı olarak görev yapan Alan Kılavuzları olarak büyük bir şevk ve iştiyakla görev yapan Alan Kılavuzlarıyız...Alanda çalışmaya başladığımızda hukuki yönetimimiz olarak Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Park Müdürlüğü olarak faaliyet gösteren "Tarım ve Orman Bakanlığı" na bağlı bir kamu kuruluşunun alt hizmet birimi ve yine kanunla kurulmuş bir oluşumun parçalarıydık. Bu dönemde, Tarihi Alan'a gelen yüzlerce otobüslük ziyaretçilere, yöre hakkında doğru bilgilerin verilmesi, milli birliğimizi tesis edecek söylemlerin geliştirilmesi için kamu yönetiminin uyguladığı Milli Parklar Kılavuzu Yönetmeliğine göre, bu yönetmeliğin Çanakkale Tarihi Milli Park Alanı'na uyarlanmasıyla oluşturulan ve çok iyi sonuçlar veren bir uygulama olarak, yirmi yıllık bir geçmişe sahip, bir otorite çalışması olarak günümüze kadar gelinmiştir... Bu dönemde, altı farklı kurs düzenlenmiş ve toplamda on sekiz haftalık bir eğitim yapılmıştır. Bu eğitimlerde, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Akademik kadrosu gerekli bilimsel dersleri vermişlerdir. Türkiye'nin hiçbir yerinde, bu kadar teferruatlı bir eğitim çalışması yapılmamıştır... Bu eğitim çalışmaları sonucunda, bilginin coğrafyayla uygun olması için ziyaret yerleri tanıtım çalışmaları da yerinde görülerek bilgi aktarımı yapılmıştır. Ayrıca, çok uç noktalarda soru geldiğinde de bilgi verebilmek için yürüyerek belli güzergâhlarda alan tanıması çalışması yapılmıştır.
Bunlardan bazılarını da kamuoyunun bilgisine sunmak için aktarmak isteriz...
1- Topçamlar- Arıburnu yürüyüşü.
2-Soğanlıdere-Morto Koyu.
3-Keçideresi-Seddülbahir.
4-Akbaş-Eceabat.
5-Gözetlemetepe Şehitliği-Kanlıdere Şehitliği-Alçıtepe
6-Yukarı Kapanca-Büyük Kemikliburnu.
7-Anzak Koyu- Lalababatepesi- Büyük Anafarta Köyü.
8-Bigalı Köyü- Conkbayırı.
9- 57.Alay yürüyüş güzergâhı.
10-Kumkale- Yeniköy.
11-Asya tarafı tabya ve şehitlikler.
12-Küçük Anafarta - Softatepe- Azmak Mezarlığı.
Bizler, Alan Kılavuzu ünvanı altında faaliyet sürdüren iki yüz altı kişiyiz (eğitim düzeyi olarak, on yüksek lisans ve doktora, yüz kadar lisans, doksan altı kadar da ön lisans ve lise mezunu) ve edindiğimiz bilgileri paylaşmak için de Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü Amatör Spor Kulüpleri Konferans Salonunda da farklı konuların anlatıldığı on kadar konferans ve eğitim çalışması da gerçekleştirdik... Ayrıca, ilimizde yayın hayatını sürdüren yerel televizyonlarda ve ülke çapında yayın yapan radyo ve televizyonlara davet edildik ve buralarda da Çanakkale Şehitlerini ve Savaş Alanlarını anlattık... İçimizden otuz kadar arkadaşımız da bu alanla ilgili kitaplar yazdı ve bilime de katkı sundu... Yine, bu bilgiler üzerine akademik hayata geçip farklı üniversitelerde bilim hayatını sürdüren öğretim üyesi ünvanına kadar yükselen arkadaşlarımız da olmuştur..." diye konuştu.
Tarihi Alan'da ziyaret edilecek yüz on dokuz yer bulunduğunu vurgulayan Tonka, "Ziyaretlerde ise bunların en fazla altı yedi yer görülüp anlatılmakta diğer yerler ise görülememektedir. Alan Kılavuzları, görülmesi gereken yüz on dokuz yeri de anlatacak bilgi birikimine sahiptir. Bu alanı ömrünü vakfetmiş arkadaşlarımız da vardır... Onlardan da geleneksel usta-çırak eğitimiyle de bilgiler alarak üst seviyede donanımlı anlatıcılar olduk... Biz Alan Kılavuzları olarak, müktesebatımız olan devletimize bağlı, milletimizin hadimi kişileriz. Ülkemizin kuruluş değerlerine saygılıyız... Bu değerlerin gelişmesi için de zaman mefhumu tanımadan çalışmaktayız...Alan kılavuzları olarak şevkle yaptığımız çalışmalar sonucu Tarihi Alan'a gelen ziyaretçi sayısı artmış ve milletimiz de daha iyi hizmet almak için bizlere yeni sorumluluklar yüklemiştir. Bu sorumlulukları yerine getirmek için ülkemizin her yerinden gelen konferans taleplerini de yerine getirmişlerdir. Bu kerre, Türkiye'nin her yerinde faaliyet gösteren Turist Rehberleri Kanunu düzenlemesi yapılırken bizlerin faaliyetini dikkate almayan kanun çıkarıcının üslup farklılığından dolayı Alan Kılavuzluğu Kanunu ile Turist Rehberliği Kanunu çelişmiş ve Anayasa Mahkemesi bu çelişkinin ortadan kaldırılması için belli bir süre vermiştir. Bu süre dolmadan yeni bir kanun çıkararak Alan Kılavuzluğunun devamının sağlanmasını talep etmekteyiz. Burada, yerel kalkınmanın bir paydaşı olan Alan Kılavuzluğu olmadığı takdirde, yöre turizm açısından, ülkemiz ise milli duruşu besleyen bir kaynaktan mahrum kalacaktır... Anlatım birlikteliği için Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesinde faaliyet gösteren bir alt yapının kurulmasını ve mağduriyetin giderilmesi için gereğini arz ederiz" ifadelerini kullandı.
Ercan Özçetin