Osmanlı Donanması’nın su ihtiyacını karşılamak için inşa edilen bu çeşme, Çanakkale Savaşları sırasında da önemli bir rol oynayarak hem askerlerin hem de donanmanın lojistik merkezi haline geldi.
Osmanlı Donanması’nın Hayati Su Kaynağı
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Atatürk ve Çanakkale Savaşlarını Araştırma Merkezi (AÇASAM) Müdür Yardımcısı Dr. İsmail Sabah, çeşmenin Kaptan-ı Derya Halil Paşa tarafından Osmanlı Donanması’nın Akdeniz seferleri sırasında su ihtiyacını karşılamak amacıyla yaptırıldığını belirtiyor. Bölgenin o dönemde "Piyale Paşa Bahçesi" olarak adlandırıldığını ve çeşme ile havuzların donanmaya uzun yıllar hizmet ettiğini ifade eden Sabah, zamanla bölgenin "Havuzlar Mevkii" olarak anılmaya başladığını aktardı.
Tarihi Yazıtlar ve Savaş Anıları
Çeşmenin üzerinde yer alan kitabe ve yazılar, Osmanlı’nın farklı dönemlerine ışık tutuyor. 1856 Kırım Harbi sırasında yazıldığı düşünülen Latince yazılar ve 1915 Çanakkale Savaşları’nda askerler tarafından bırakılan izler, çeşmenin tarihsel önemini artırıyor. Çeşme ve çevresinde çekilen fotoğraflar, o dönemin anılarını günümüze taşırken, bu bölgeyi yalnızca bir su kaynağı değil, aynı zamanda bir tarih sahnesi haline getiriyor.
Bir Denizcilik ve Savaş Tarihi Mirası
Dr. Sabah, Kilitbahir Çeşmesi’nin sadece Osmanlı Donanması için değil, Türk denizcilik tarihi açısından da önemli bir belge niteliği taşıdığını vurguluyor. Çeşme, Çanakkale Muharebeleri sırasında askerlerin hatıralarını bıraktığı bir mekan olmasının yanı sıra, dönemin zorluklarına dair sessiz bir tanık olmayı sürdürüyor.
Günümüzde Ziyaretçilerini Ağırlıyor
Bugün hala varlığını koruyan bu tarihi çeşme, Çanakkale’yi ziyaret edenler için tarihi bir durak olma özelliğini taşıyor. Osmanlı’dan miras kalan bu yapı, hem denizcilik tarihine hem de Çanakkale Savaşları’nın zengin geçmişine dair derin hikayeler anlatmaya devam ediyor.
Kilitbahir Çeşmesi, geçmişle günümüz arasında bir köprü kurarak tarih meraklılarına Osmanlı ve Çanakkale Savaşları dönemlerinin izlerini sunuyor.
Foto: Arşiv
Haber: Tuğba Kulasoy