İnkaya Mağarası'nın Keşfi ve Kazı Süreci
İnkaya Mağarası, 2016 yılında Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Antropoloji Bölümü Paleoantropoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. İsmail Özer başkanlığında yapılan ‘Muğla ve Çanakkale İlleri Yüzey Araştırması’ sırasında bulundu. 2017-2020 yılları arasında Troya Müze Müdürlüğü başkanlığında, Prof. Dr. Özer'in bilimsel koordinatörlüğünde uluslararası bir ekiple kazı çalışmaları yapıldı. 2021 yılından itibaren ise kazı, Cumhurbaşkanlığı Kararlı Kazı statüsüne çevrildi. Geçtiğimiz yıl Türk Tarih Kurumu destekli kazı statüsüne dönüştürülen İnkaya Mağarası, Truva Bakır Maden İşletmeleri A.Ş.'nin sponsorluğuyla Türkiye'de paleotik kazılara ilk kez bir sponsorluk anlaşması imzalandı.
Spnsorluk anlaşmasına yönelik açıklamalarda bulunan Truva Bakır İşletme Müdürü Ünsal Arkadaş, “Bugün Çanakkale'nin Çan ilçesi sınırları içerisinde bulunan ve dünya tarihine önemli bir ışık tutan İnkaya Mağarası kazı çalışmaları için yapacağamız destekten ötürü bir araya gelmiş bulunmaktayız. Biz adını bu kadşm toprakların kültüründen alan Truva Bakır olarak, bu tür kültürel faaliyetlere de destek vermekten, tarihin, doğanın madencilikle birlikte yapılabileceğini de göstermek açısından bu tür yardımlarda bulunmayı çok önemsiyorum. Çanakkale ülkemizin ekonomik değerlerine katkıda bulunan, sanayiden turizme, tarımdan hayvancılağa kadar her konuda beli katkılar sunmaktadır. Bizde şehrimizin Truva Bakır olarak ülkemize olan katkısını daha da geliştirmeyi düşünüyoruz. Bu anlamda tarihle doğayla insanla uyum içerisinde aynı zamanda insanlık tarihi için çok önemli bir maden olan bakırı da çıkartıp, insanlık hizmetine sunmayı planlamaktayız. Bunu yaparken doğayla tarihle iç içe birlikte faaliyetlerimize devam etmeyi önemsiyoruz. Yaptığımız projelerde de özellikle çevreye ve doğaya uyumlu olması adına elimizden gelen tüm gayretleri gösteriyoruz. Su kaynaklarını en iyi kullanmayı hedefleyen, çevreye en az tahribatı veren projeleri geliştirmek için elimizden gelen gayreti gösteriyoruz" şeklinde konuştu.
Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Antropoloji Bölümü, Paleoantropoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. İsmail Özer ise, "Bu yıl kazımızın 8. yılı ama daha önceki ilk 4 yılımızı Müze Müdürlüğümüz ile birlikte üniversite işbirliğiyle yapmıştık. Aslında bizim üniversite adına yaptığımız 4. yılımız. 8 yıl çok uzun görünebilir ama Türkiye'deki bir kazı çalışması için aslında ya da bu alandaki bir çalışma için çok yenir kazı. Henüz yeni yeni alanı tanımaya çalışıyoruz. Alanın büyüklüğüyle kıyasladığımız zaman, ilk başladığımız zaman soruyorlardı, bu kazı kaç yıl devam eder, diye o zaman 100 yıl devam eder diyorduk. Şimdi direk bitmez diyoruz. Biz kendi dönemimiz de elimizden ne geliyorsa kazı çalışmalarıyla ilgili ve bunun bilim dünyasına duyurulması ile ilgili ileri ki dönemlerde turizme açılması ile ilgili yani Çanakkale için ne yapılması gerekiyorsa yapmak kararlığındayız. Dediğim gibi sonucunu hiçbir zaman göremeyeceğiz. Sonraki nesiller hangi boyutlara götürecek ama en azından kendi dönemimiz için güzel şeyler yapacağız. Bu konuda Çağman Müdürümünde değerli katkılarını her zaman hissediyoruz. Ünsal Bey de sağolsunlar, bize Türkiye'deki bişdiğim kadarıyla Paleotik kazılara destek anlamında ilk örnek yanlış hatırlamıyorsam, burada bir sponsorluk desteği alması" dedi.
Bugün Çanakkale'nin kültür ve turizm alanında önemli bir gün olduğunu belirten İl Kültür ve Turizm Müdürü Çağman Esirgemez, "Çünkü ilimizdeki bakanlığımızın destekleriyle ve izinleriyle icra edilen Çan İnkaya Mağaraları Kazısına, Truva Bakır sponsor oldu. Bu bizim için önemli bir gelişme. Bir bölgede, bir ilde turizmin gelişmesinin ana kollarından bir tanesi de arkeolojidir. Tarih yazımında arkeoloji bilimi ne kadar önemli ise gerekli bir bilim ise günümüzde de kültür mirasının aktarılmasında kültür bilincinin oluşmasında ve turizmin gelişmesinde de yine önemli bir rol oynamaktadır. Bu anlamda ben Truva Bakır ve Cengiz Holding A.Ş.'ye teşekkür ediyorum. Gerçekten Türkiye'de ve ilimizde bir paleolitik dönem kazıya sponsor olarak, ilimizin tanıtımında katkıda bulunmalarından dolayı teşekkür ediyorum" diye konuştu.
Konuşmaların ardından, Truva Bakır İşletme Müdürü Ünsal Arkadaş ile İl Kültür ve Turizm Müdürü Çağman Esirgemez tarafından sponsorluk anlaşması imzalandı.
Ercan Özçetin
Foto:BHA
